Ngày nay, cùng với mức sống được nâng lên thì tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường ngày càng tăng. Tiểu đường không chỉ gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm cho bản thân người bệnh mà còn ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống của họ. Vậy ai là người dễ bị mắc bệnh này nhất?
Độ tuổi nào dễ mắc bệnh tiểu đường?
Tuổi trung bình của bệnh nhân tiểu đường type 2 (chiếm 90% số trường hợp mắc bệnh tiểu đường) vào khoảng 60–65 tuổi. Tỷ lệ bệnh bắt đầu gia tăng nhanh ở nhóm người > 45 tuổi; trên 65 tuổi: tỷ lệ mắc bệnh có thể tới 16% dân số chung. Gần một nửa số người mắc bệnh tiểu đường thuộc nhóm người trên 65 tuổi. Theo thống kê của tổ chức Y tế thế giới: ở người trên 70 tuổi tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường cao gấp 3 đến 4 lần so với tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường chung ở người lớn.
Tuy nhiên, với tốc độ phát triển cuộc sống hiện nay, ngày càng có nhiều người trẻ tuổi, thậm chí trẻ vị thành niên mắc bệnh tiểu đường type 2. Quan sát sự xuất hiện bệnh tiểu đường type 2 trong gia đình có tiền căn di truyền rõ ràng, người ta thấy rằng ở thế hệ thứ nhất thường mắc bệnh vào độ tuổi 60-70, đến thế hệ thứ 2 tuổi xuất hiện bệnh giảm xuống ở lứa tuổi 40-50 tuổi và ngày nay những người được chẩn đoán tiểu đường type 2 dưới 20 tuổi không còn là hiếm.
Nam hay nữ mắc bệnh tiểu đường nhiều hơn?
Tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường ở 2 giới nam và nữ thay đổi tùy thuộc vào các vùng dân cư khác nhau. Ở Bắc Mỹ và Tây âu, tỷ lệ nam/nữ thường là 1/4. Ngay trong một quần thể nghiên cứu tỷ lệ nữ/nam mắc bệnh tiểu đường còn tùy thuộc vào tuổi, điều kiện sống. Ở các vùng đô thị Thái Bình Dương tỷ lệ nữ/nam là 3/1, trong khi ở Trung Quốc, Malaysia, Ấn Độ tỷ lệ ở cả 2 giới tương đương nhau. Ở Việt Nam, nữ giới mắc bệnh tiểu đường nhiều hơn nam giới và chiếm tới 2/3 số người bệnh tiểu đường. Ảnh hưởng của giới tính lên khả năng mắc bệnh bệnh tiểu đường diễn biến không theo quy luật, nó tùy thuộc vào chủng tộc, độ tuổi, điều kiện sống, mức độ béo phì.
Người dân ở vùng nào dễ mắc bệnh tiểu đường?
Có thể bạn chưa biết
Yếu tố địa dư ảnh hưởng đến tỷ lệ bệnh tiểu đường thực chất là sự thay đổi lối sống: ít vận động, ăn uống nhiều dẫn đến béo phì gây ra.
Các nghiên cứu tỷ lệ bệnh tiểu đường đều cho thấy rằng lối sống công nghiệp hiện đại ảnh hưởng rất lớn đến khả năng mắc bệnh tiểu đường. Tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường tăng gấp 2-3 lần ở người sống trong nội thành so với người sống ở ngoại thành (theo các công bố nghiên cứu dịch tễ ở Tunisie, Úc, Puerto – Rico). Ở Việt Nam, tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường chiếm khoảng 4,4% người trên 16 tuổi sống trong nội thành Hà Nội, nhưng ở ngoại thành tỷ lệ mắc bệnh chỉ vào khoảng 1% (theo số liệu điều tra dịch tễ năm 2000). Với cùng một chủng tộc, dân tộc, về mặt nguyên tắc, yếu tố di truyền liên quan đến khả năng mắc bệnh tiểu đường là như nhau.
Song những nghiên cứu tỷ lệ tiểu đường ở những người di cư từ Nhật đến Hawai, từ châu Phi đến châu Mỹ cho thấy tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường ở những người di cư này thường cao hơn 2 đến 3 lần, thậm chí hơn nữa so với cộng đồng người không di cư.
Yếu tố nào dễ gây bệnh tiểu đường?
Theo các chuyên gia của Tổ chức Y tế thế giới, yếu tố nguy cơ mạnh mẽ nhất tác động lên khả năng mắc bệnh tiểu đường type 2 là béo phì. Tỷ lệ mắc béo phì trong cộng đồng dân cư và tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường type 2 luôn song hành bên nhau. Theo nghiên cứu Nurses Health Study trên 100.000 y tá trong vòng 14 năm liên tục thấy ngưỡng tăng tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường với chỉ số BMI 22kg/m2, và nếu BMI tăng thêm 1kg/m2 sẽ làm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tăng thêm 25%, nếu BMI > 28kg/m2 nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và các bệnh tim mạch tăng gấp 3 - 4 lần.
[BMI= cân nặng (kg) : (chiều cao)2 (m2)]
Béo bụng có gây bệnh tiểu đường?
Béo bụng còn được gọi là béo dạng nam là một thuật ngữ chỉ những người phân bố mỡ ở bụng, nội tạng và phần trên cơ thể chiếm tỷ trọng đáng kể. Béo bụng, ngay cả với những người cân nặng không thực sự xếp vào loại béo phì hoặc chỉ béo vừa phải (BMI < 25) là một yếu tố nguy cơ độc lập gây ra rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp và rối loạn chuyển hóa đường. Sở dĩ béo dạng nam được coi là một trong những nguyên nhân làm gia tăng tỷ lệ bệnh bệnh tiểu đường và bệnh tim mạch vì mô mỡ nhiều ở bụng làm gia tăng nồng độ acid béo tự do, tăng triglyceride, tăng hiện tượng viêm và gây độc với tế bào bêta của tụy (lipotoxicity).
Một người được coi là béo bụng khi vòng bụng > 90cm đối với nam; > 80cm đối với nữ.
Trên đây là những nguy cơ dễ dẫn đến mắc bệnh tiểu đường, để phòng tránh bệnh, chúng ta cần duy trì cân nặng lý tưởng, luyện tập thể dục thể thao thường xuyên, hợp lý. Đối với những trường hợp có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường cần theo dõi cụ thể và có chế độ ăn uống hợp lý nhằm ổn định đường huyết.
(Theo Tretoday)